Tarza göre kaliteli pırlanta seçimi yapmak pek çok kişi için sıkıntılı bir dönemi ifade edebilir. Ancak pırlanta seçmenin püf noktalarını, pırlanta seçerken hangi özelliklere dikkat etmesi gerektiğini bilenler için pırlanta seçmek oldukça keyifli bir hal alıyor. Pırlanta seçmenin püf noktalarını öğrenerek siz de pırlanta yüzük, kolye, bileklik şeklinde aradığınız ürünü kolayca değerlendirebilir, arzu ettiğiniz kalitede ve tarzda aksesuarlara sahip olabilirsiniz. İşte pırlanta seçiminde dikkate alabileceğiniz birtakım detaylar.
Kesim (Cut) Nasıl Olmalıdır?
Kesim (Cut) pırlantanın eşsiz güzelliğinin ortaya çıkmasını sağlayan çok önemli bir özelliğidir. Pırlantanın kesimi taşın simetri ve boyutları ile ilgili özelliğini ifade eder. Pırlantanın ışığı kırma yeteneği ve ışıltı verme özelliği kesim ile ortaya çıkartılır. Pırlanta kusursuz bir renk ve berraklığa sahip olsa bile doğru kesim uygulanmaz ise mat bir görünüm ortaya çıkar. Bu nedenle pırlantanın parlaklığını ve büyüleyici ışıltısını yansıtabilmesi için kesim en önemli özelliktir.
Pırlanta doğru açılar ile kesildiğinde taşın yüzeyinden giren ışık taç kısmına yayılır. Doğru bir kesim yapılmaz ise pırlanta yüzeyinden giren ışık külah ismi verilen iç kısma kaçar ve taç kısımdan ışığı yansıtamaz. Bu durumda pırlanta istenilen ışıltıyı vermeyecektir. Pırlantanın kesim işleminde çok sığ ya da çok derin bir kesim olmamalıdır. İdeal kesim tekniği ile pırlanta ustaları tarafından uygulanan kesim şeklidir.
Berraklık (Clarity) Nasıl Olmalıdır?
Pırlanta yapısında çok küçük saf karbon zerreleri içerir. Bunlar pırlantayı eşsiz bir taşa dönüştüren zerreciklerdir. Pırlantaya eşsiz özelliğini kazandıran bu zerreciklere inklüzyon adı verilir. Her pırlantanın özelliği eşsizdir ve aynı inklüzyona sahip iki pırlanta yoktur. Pırlantanın içinde bulunan ve leke olarak adlandırılan doğal izler doğanın parmak izleri olarak adlandırılır ve her pırlanta taşın eşsiz özelliğini yansıtır. Gözle görülmeyen bu izler pırlantanın berraklığı içerisinde kaybolan ve onu nadide bir taş haline getirir özelliktedir. GID ve HRD gibi büyük laboratuvarlarda pırlantanın berraklığını belirlemek için kullanılan teknikler vardır.
F/ tertemiz (Flawles) 10* mikroskop altında pırlanta uzmanları tarafından incelenen pırlantada hiçbir inklüzyona rastlanmaz ve çok nadir bulunan bir pırlantadır. IF/ içi lekesiz pırlantanın içinde hiçbir inklüzyon bulunmaz yalnızca yüzeyinde küçük lekeler vardır. VVS1, VVS2 /çok çok küçük lekeli pırlantadır ve pırlanta uzmanlarının bile görmekte zorlandığı çok minik inklüzyonlar barındırır. VS1, VS2/ çok küçük lekeli pırlantalar olup 10* mikroskop altında görülebilen küçük bulutsular şeklinde lekeler barındırır. Ticari olarak en çok kullanılan pırlantadır. SI1, SI2/ küçük lekeli pırlanta çeşididir. I1,I2,I3/ lekeli pırlantadır ve gözle görülebilir lekeler barındırır. Laboratuvar ortamında pırlantanın berraklık derecesi yapılan testler ile belirlenerek değer verilir.
Karat (Carat) Nasıl Olmalıdır?
Karat pırlantanın ağırlığına verilen isimdir. Karat değeri gramın beşte biri ağırlık birimidir. Bir karat 200 miligrama eşit gelir. Bir karat 100 noktayı ifade ederken 0.25 karat 25 noktayı ifade etmektedir. Karat ağırlığı pırlantaya değer biçme anlamında önemli bir faktördür. Pırlantanın fiyatının belirlenmesinde tek başına bir faktör olmasa da karat değer belirleme ölçüsü olarak kullanılır. Pırlantanın fiyatı belirlenirken renk, berraklık ve kesim özellikleri de çok önemlidir. Ancak aynı berraklık, renk ve kesimdeki pırlantalarda karat değeri pırlantanın fiyatını belirleyen unsur olur. Pırlantanın büyüklüğü arttıkça karat değeri de yükselecektir. Böylece daha büyük taşlı pırlanta daha yüksek karat değerine sahip olacağından daha pahalı olur.
Renk (Colour) Nasıl Olmalıdır?
Pırlanta aşırı ısı ve basınç altında oluştuğundan bu oluşum esnasında aynı ortamda bulunan diğer elementlerin atom yapısı pırlantaya dâhil olabilir. Milyonda bir kadar küçük zerrecikler olan bu atomlar pırlantanın renk unsurunu oluşturur. Pırlanta koyu sarıdan canlı ve parlak beyaza doğru ilerleyen bir renk skalasına sahiptir. Pırlanta renksize ne kadar yakın olursa o kadar değerli olmaktadır. Pırlanta renk skalaları pırlanta uzmanları tarafından ışık altında ince tespitler ile belirlenir. Pırlantanın renk çeşitliliği D ve Z harfleri arasında bulunan harfler ile nitelendirilir.
En değerli olan ve en nadir bulunan pırlantalar beyaza en yakın olan D,E,F,G harfleri ile nitelendirilen pırlantalardır. En çok bulunan ve kullanılan pırlanta ise H ve L renkleri arasıdır. M rengi ve altındaki pırlantalar gözle görülebilir sarımtırak bir renk tonuna sahiptir. Bunun yanı sıra çok nadir bulunan renklerde pırlantalar da vardır. Pembe, mavi, sarı ve kırmızı renkte nadide pırlantalarda çok nadir de olsa görülmektedir. Aynı berraklık ve karata sahip iki pırlantanın fiyatı rengine göre farklı olabilir. Pırlanta değer ölçüleri içerisinde renk önemli bir kriterdir.
